Μια ευχάριστη καλλιτεχνική έκπληξη!

Offer from friends

Ξεφυλλίζοντας την Καθημερινή αυτή την Κυριακή, στην τρίτη σελίδα του φύλλου για τον Πολιτισμό, βλέπει κανείς μία ολοσέλιδη ασπρόμαυρη φωτογραφία μια γυναίκας ντυμένης με ένα μαύρο λιτό φόρεμα σε λευκό φόντο, με έντονη ηλεκτρονική επεξεργασία (όπως αποδεικνύουν τα μοτίβο και οι δεκάδες λεξούλες γραμμένες πάνω στο φόρεμα της), χωρίς κείμενο και ...
.... χωρίς καν μια ένδειξη της διαφημιστικής εταιρείας (πάντα γράφουν με μικρά γραμματάκια το λογότυπό τους σε μια διακριτική γωνιά της διαφήμισης) που θα πίστευε κάποιος ότι είναι υπεύθυνη για το θέμα.
Ενστικτωδώς γύρισα στις επόμενες σελίδες, ψάχνοντας για το θέμα της διαφήμισης...
Μην εντοπίζοντας κάτι, ξαναγύρισα στην σελίδα και τότε για πρώτη φορά πέρασε από το μυαλό μου, ότι μήπως είναι μια καλλιτεχνική προσφορά της εφημερίδας, η οποία δείχνει αρκετά ευαισθητοποιημένη με τα έργα τέχνης, όπως αποδεικνύεται από τις φωτογραφίες διαφόρων έργων τέχνης (πίνακες, γλυπτά, φωτογραφίες) που ανακαλύπτει κανείς διάσπαρτα σε διαφορα σημεία της εφημερίδας (όπως π.χ. στο άρθρο του Παν. Μπουκάλα).

Στην 5η σελίδα της εφημερίδας η εφημερίδα δίνει τις απαραίτητες εξηγήσεις....

Σελίδες ανοιχτές στον κόσμο

Η «Καθημερινή» εκθέτει ένα έργο τέχνης στα μάτια των αναγνωστών της

"...Στο σημερινό της φύλλο, η «Καθημερινή» υπερβαίνει τα εσκαμμένα και παραχωρεί μία ολόκληρη σελίδα της σ’ ένα έργο τέχνης. Ναι, ένα έργο τέχνης. Μία «κενή», άγραφη σελίδα που παραχωρείται στην εικαστικό καλλιτέχνιδα Μαρία Οικονομοπούλου για να εκθέσει το καινούργιο της έργο, φιλοτεχνημένο αποκλειστικά για την «Καθημερινή» και τους αναγνώστες της. Το λευκό χαρτί της εφημερίδας αξιοποιείται μ’ έναν τρόπο που δεν φανταζόμαστε: αυτό που αντικρίζουμε σχεδόν απροειδοποίητα θα μπορούσαμε να το συναντήσουμε μόνο στους τοίχους ενός μουσείου ή μιας γκαλερί ή σ’ έναν κατάλογο. Κι όμως, διαβάζετε την «Καθημερινή»."

YOU with ME . 2006

"Μ’ ένα νέο έργο της Οικονομοπούλου, μία επεξεργασμένη φωτογραφία, που έχει τίτλο «YOU by ME». Μία γυναικεία φιγούρα με ονόματα ανθρώπων ζωγραφισμένα πάνω της. Οπως και στην τελευταία της δουλειά που παρουσιάζεται στην «Ιλεάνα Τούντα», η καλλιτέχνις «παίζει» με την αναπόφευκτη σχέση ανάμεσα στον εαυτό μας και στους ανθρώπους της ζωής μας."

"Ανοιχτοί στις εκπλήξεις

Το σκεπτικό της «έκθεσης» ενός νέου έργου στις σελίδες κυριακάτικης εφημερίδας συνδέεται με τους πολλαπλούς, τρόπους «ανάγνωσης» της φωτογραφίας σ’ ένα ανάλογο περιβάλλον. Για την Μαρία Οικονομοπούλου το πιο ενδιαφέρον είναι, φυσικά, η αντίδραση του ίδιου του κοινού: «Κάποιοι θα πιστέψουν ότι πρόκειται για διαφήμιση και θα πάνε στην επόμενη σελίδα προσπαθώντας να ανακαλύψουν τι ακριβώς μπορεί να διαφημίζει αυτή η ανεξήγητη φωτογραφία. Μία αγνή απορία που είναι ωστόσο το πιο σημαντικό στην όλη διαδικασία».

On the outside wall of the Multiple-XX Gallery in Rotterdam

Ενδιαφέρον, όμως, παρουσιάζουν και άλλες παράμετροι. Σκεφτείτε, σημειώνει η Μαρία Οικονομοπούλου, ότι σήμερα 200 χιλιάδες αναγνώστες της «Καθημερινής» θα καταστούν ακούσιοι αγοραστές ενός καλλιτεχνικού προϊόντος καταβάλλοντας ένα ή τρία ευρώ. Η ιστορία αυτή δημιουργεί μία σειρά ουσιαστικών και ερεθιστικών ανατροπών: το γεγονός ότι αγοράζεις ένα έργο τέχνης με ελάχιστα χρήματα μειώνει τη σημασία του ίδιου του έργου»;

Κι ακόμα περισσότερο: ένα έργο τέχνης «εκτεθειμένο» στις σελίδες μιας εφημερίδας μάς παρακινεί να σκεφθούμε για την ίδια τη φύση του μέσου. Η εφημερίδα γίνεται δημόσιος χώρος, τα γνωστά όρια μεταβάλλονται. Η Μαρία Οικονομοπούλου το περιγράφει με ένα παράδειγμα: «Είναι σαν να περπατάς έξω στην πόλη και το μάτι σου να πέφτει σ’ ένα γλυπτό που δεν έχεις ξαναδει ή απλά σ’ ένα καινούργιο παγκάκι. Τι συμβαίνει; Το προσέχεις; Ξαφνιάζεσαι; Κι αυτό που γίνεται σήμερα στην «Καθημερινή» δεν διαφέρει πολύ. Πώς θα λειτουργήσει η παρουσία ενός έργου τέχνης σ’ έναν αναπάντεχο χώρο. Είμαστε αγνοί και ανοιχτοί να το δεχθούμε; Επιτρέπουμε στον εαυτό μας να ξαφνιαστεί;

Και τελικά: βλέπουμε ή απλώς κοιτάμε;»"

Πολύ ωραία κίνηση εκ μέρους της εφημερίδας, πολύ καλό το άρθρο που την συνοδεύει και θα ήταν ακόμα πιο ολοκληρωμένη εάν το όλο θέμα το παρουσιάζε και σε ένα blog, για να μπορούν να σχολιάσουν και να απαντήσουν στις ερωτήσεις του άρθρου οι αναγνώστες της εφημερίδας ή μάλλον καλύτερα να λέμε οι αγοραστές του έργου. Γιατί μην ξεχνάμε ότι όλοι όσοι αγοράσαμε την εφημερίδα, είμαστε και οι αγοραστές του έργου.

Spaces between us (work not finished)

Ο λόγος που μου άρεσε αυτή η κίνηση είναι ότι δίνεται η δυνατότητα, σε χιλιάδες κόσμου που παραμένουν μακρυά από τα εικαστικά, να βιώσουν μια εικαστική εμπειρία έστω και για λίγα δευτερόλεπτα, όσο κρατάει το ξάφνιασμα. Να γνωριστούν με την τέχνη και να την συνηθισουν. Να διαβάσουν το στόχο ή την προοπτική του καλλιτέχνη, κάτι για το οποίο σπάνια μας δίνεται η ευκαιρία ακόμη και αν επισκεφθούμε μια γκαλερί ή ένα μουσείο.

Για όλα αυτά όμως είναι απαραίτητο να δοθεί μια συνέχεια. Και αν το άμεσο κόστος μπορεί να είναι υψηλό για την εφημερίδα, είμαι σίγουρος ότι το έμμεσο όφελος που θα έχει η εδραίωση της εφημερίδας στον κόσμο ως μίας εφημερίδας όχι μόνο σοβαρής σε άρθρα και θέματα, αλλά και φρέσκιας σε ιδέες και ανησυχίες και με έντονο καλλιτεχνικό προσανατολισμό.

Άραγε θα συνεχίστει αυτή η κίνηση, αυτό το happening κατά κάποιο τρόπο ή θα αποδειχθεί μία κίνηση marketing της καλλιτέχνιδος, με πρωτεύον σκοπό να ανεβάσει το κασέ της?

Θα το δούμε την επόμενη Κυριακή...

Spaces between us

p.s. Όλες οι φωτογραφίες αποτελούν έργα της Maria Ikonomopoulou και μπορεί να τις δειτε - μαζί με πολλά άλλα έργα της - στην προσωπική της ιστοσελίδα.